Als je een chronische ziekte hebt, kan dat veel invloed hebben op je dagelijks leven, zeker als je jong bent en midden in je ontwikkeling zit. Of je nu wilt studeren, werken of allebei, het is belangrijk om goed te kijken naar wat jij nodig hebt en wat je aankan. Iedere aandoening is anders, net als de klachten en de gevolgen.
Vermoeidheid en concentratieproblemen
Veel jongeren hebben last van ernstige, chronische vermoeidheid. Dan is het moeilijk om lange dagen te maken, je te concentreren tijdens de les of op het werk en actief deel te nemen aan groepsopdrachten of vergaderingen. Concentratieproblemen kunnen ook komen door medicatie, pijn of zorgen. Daardoor kan het lastiger zijn om informatie op te nemen of examens te maken.
Onvoorspelbaarheid van klachten
Bij sommige aandoeningen, zoals reuma, sikkelcelziekte of chronische darmziekten, zijn de klachten wisselend. De ene dag gaat het prima en de volgende dag kun je totaal uitgeput of ziek zijn. Dit maakt het lastig om afspraken na te komen of een vast rooster te volgen, met als gevolg vertraging of zelfs uitval. Een aangepaste planning kan dan nodig zijn.
Medische afspraken en behandelingen
Chronisch ziek zijn betekent regelmatige ziekenhuiscontroles, behandelingen of therapieën. Dat kan botsen met schoolroosters of werkuren. Soms kunnen deze afspraken online of buiten school- of werktijd gepland worden, maar dat lukt niet altijd. Flexibiliteit van je opleiding of werkgever is dan belangrijk.
Medicatie en bijwerkingen
Sommige medicijnen kunnen bijwerkingen geven, zoals sufheid, duizeligheid, stemmingswisselingen of concentratieproblemen. Dat is lastig, zeker als je veel moet lezen, schrijven of langdurig ergens op moet focussen.
Mentale
belasting en stress
Chronisch ziek zijn vraagt veel van je, ook mentaal. Je moet omgaan met je klachten, onzekerheid over de toekomst en soms onbegrip van anderen. Dit kan stress opleveren, zeker als je wilt presteren op school of op het werk. Door de stress kunnen je klachten verergeren, waardoor je in een vicieuze cirkel kunt belanden.
Fysieke beperkingen
Als je last hebt van lichamelijke beperkingen, zoals moeite met lopen, staan, tillen of zitten, kan dat je keuze voor studie of werk beïnvloeden. Gelukkig zijn er vaak aanpassingen mogelijk, zoals een ergonomische werkplek of aangepaste stageopdrachten.
Omgaan met de buitenwereld
Niet iedereen begrijpt wat het betekent om chronisch ziek te zijn. Je ziet er misschien ‘gewoon’ uit, terwijl je vanbinnen veel last hebt. Dat kan zorgen voor misverstanden, bijvoorbeeld als je een dag mist of even pauze nodig hebt. Daarom is het belangrijk om uit te leggen wat je hebt en te kijken bij wie je terechtkunt voor steun.
Ieder ervaart een chronische ziekte anders. Luister daarom goed naar je lichaam, ken je grenzen en weet dat er altijd mogelijkheden zijn. Er zijn instanties, begeleiders en regelingen die je kunnen helpen om een opleiding te volgen of werk te vinden dat bij jou past.