Als je een chronische ziekte hebt, ziet je toekomst er misschien net even anders uit. Toch kun jij ook plannen maken en je dromen najagen. Misschien in een ander tempo, of met wat extra hulp en dat is helemaal oké. Hier vind je tips over hoe je kunt bouwen aan een toekomst die bij jou past.
Kijk waar je goed in bent
Misschien is fulltime studeren [link naar studeren en geld] lastig, of moet je vaker rust nemen. Maar dat hoeft geen bezwaar te zijn. Iedereen heeft iets waar hij of zij goed in is. Misschien ben je handig met computers, maak je graag muziek of kun je goed luisteren naar anderen. Denk niet alleen in diploma’s, maar vooral in talenten. Praat erover met je mentor, decaan of iemand van school die je vertrouwt. Zij kunnen je helpen met een opleiding die past bij jouw situatie.
Investeer in jezelf en je opleiding
De beste investering die je kunt doen, is in jezelf. Je hoeft niet te kiezen voor een standaardopleiding, het gaat erom dat jij leert en groeit op een manier die past bij jouw mogelijkheden. Of je nu in deeltijd studeert of wat vaker een pauze nodig hebt: elke stap telt. Bij het kiezen van een opleiding kun je wel een beetje rekening houden met goede kansen op een baan. De zorg, ICT, administratie of creatief ondernemerschap bieden op langere termijn goede kansen.
Leer omgaan met geld
Als je chronisch ziek bent, kun je te maken krijgen met extra uitgaven en minder inkomsten. Leer daarom op tijd hoe je verstandig met geld omgaat, dan gaat het later makkelijker. Een goede manier om te oefenen is met zakgeld [Menu zakgeld en kleedgeld] of met het geld dat je verdient met een bijbaantje [link met Thema werken en geld verdienen/ Geld verdienen]. Begin met het opstellen van een budget [MENU wat is budgetteren] en leer hoe je kunt sparen. Door nu te oefenen met slim te sparen, verstandig uit te geven en geen schulden te maken, heb je een voorsprong als je straks geld gaat verdienen.
Je gemeente geeft soms extra ondersteuning, zoals een studietoeslag [link naar toeslagen en regelingen] als werken lastig is.
Kies een baan met toekomst die bij je past
Kies werk dat je leuk vindt, maar denk ook aan je belastbaarheid. Bij sommige beroepen kun je thuis of in deeltijd werken, of zijn rustmomenten mogelijk. Ook ondernemen of freelancen kan, als je je werk zelf wilt indelen. Niet alle banen betalen even goed of hebben evenveel toekomstperspectief. Sectoren waar goed verdiend wordt zijn bijvoorbeeld ICT, technologie, gezondheidszorg of duurzame energie. Zo vergroot je de kans dat je later genoeg geld kunt verdienen.
Ontwikkel je vaardigheden, op jouw tempo
Als je wat vaker thuis bent of rust moet nemen, kun je die tijd gebruiken om nieuwe dingen te leren. Programmeren, video’s maken of schrijven, alles wat je kunt leren naast school kan later van pas komen. Misschien ontdek je wel talenten waarvan je niet wist dat je ze had, en die je in de toekomst extra inkomen kunnen opleveren. Dit zijn waardevolle extra’s op je cv. Je hoeft niet alles tegelijk te doen, stapje voor stapje is ook goed.
Denk na over
bijbanen en stages die passen
ls je kiest voor een bijbaan of stage is, kijk dan wat past bij wat jij aankunt. Bespreek met je stagebegeleider of werkgever wat je nodig hebt. Er zijn ook organisaties die jongeren met een chronische aandoening helpen, zoals Emma at Work of Studeren & Werken op Maat
Wees ondernemend
Als het je ligt, kun je ook denken aan een eigen bedrijfje. Zoals zelfgemaakte spullen online verkopen, bijles geven of websites bouwen. Ondernemen geeft je vrijheid om je werk zelf in te delen – dat kan prettig zijn als je gezondheid onzeker is.
Blijf leren, ook na school
Soms loopt een opleiding niet zoals gepland. Dat betekent niet dat je moet stoppen met leren. Je kunt altijd doorleren, ook buiten school. Zo blijf je jezelf ontwikkelen, of dat nu via cursussen, vrijwilligerswerk of gewoon uit interesse is.
Bouw een netwerk
Mensen om je heen kunnen veel voor je betekenen. Denk aan leraren, begeleiders, familie, of jongeren in dezelfde situatie. Samen sta je sterker. Via school, (online) communities of organisaties kun je mensen ontmoeten die je verder kunnen helpen of inspireren.
Stap voor stap plannen maken voor de toekomst
Begin met kleine stappen: leren omgaan met geld, ontdekken wat je leuk vindt qua studie, werk of bezigheid. Misschien zien jouw plannen er anders uit met rustmomenten, aanpassingen of een omweg. Zo geef je je eigen toekomst vorm, op een manier die werkt voor jou.